Page 71 - 原視界vol19
P. 71
族語專題 69
Napan’isa panatpuas malisbunun kahaningu?
Landuun isMahasan(Malunu tu liskadaan)
Masa 94 painsanan 9 buan 1 hanian, “Inmintai” mapasadu in mas malisbunun tahaus sinbung, mus’anang isia Taiuantaan ka’uni at mus’anang amin aiza isia Aciasiutaan, muhna in uta’azan a bununan mas malisbunun tu sing’av.
Maisihabastuhaling Bahlutuiskahaningu
Isianang sia Tungsing tudiip hai, minkadusa a tatahu, tangus malistaulu at, tukinuzun malisbunun, mais tastutahus vali hai malisbunun tu tau tu taiktaik tahu. Masa laupang a bunun ta’aza hai masan cinbahbah amin taiduun a is’ang tu maisihabas kalau’un mais malisbunun hai, mahdu in amin hangsia ispahalinga sia tilibitan.
96 painsanan 1 buan, mulushu kausia Kukataan tu kahaningu hai, ka’uni in mas mumu tu “malisbunun tahus bahlu tu saiduan”, kasulut mas malistaulu tu kai’unian hai, kaaz sasahnaan a haningu, cis’unis kauman a bunun kadangaz kahaningu at, mapatai’insun tu nakana’anak kausia asang kahaningu, “malisbunun tu MIC”, “malisbunun tupa, malisbunun antalam, malisbunun ka’uni, malisbunun tahu” palisbununun amin a sinkuzakuza, masvala madadaingaz malisbunun mapatahus kaihansiapan at, kahaninguan in mas “sintainanulus madaingaz”, “kaitaiklasan sia libus” mas “palihumisan” tu haningu. Sazimas bunun sadu at, masial pin’unius ispasnanava tu haningu.
Minmahasiap in amin “malisbunun tu MIC” kahaningu, minupusan sibainsiahun sia “Cu’ia sinbung tu kaihaninguan”, dungzav in masa isia 101painsanan hai, si’aizangun mas “Cu’ia sinbung tu kaihaninguan” tu masiala kai’unian a sinbung.
Inkasia In’unhuitan taiinsun malisbunun ka’unis malisbunun tu mumu
106 painsanan 2 buan, In’unhui mapindangkaz mas malibunun tu mumu, malmananu tai’insun mas iskuzakuzas malisbunu tu haningu, makus’ang tu napanatpun a sinkuzakuza at, napihansiapun a “malisbunun tu MIC”, namahdu min’uni mas satatasan tu singhal.
Mazaduma hai, na’asa mal’a’amin a 16 bununssiduh a tatahu hai, inkasia 106 paisanan tu mapavaz hai, masnavas Thao, Kanakanavu sin mas Hla’alua tatau tu bununsiduh mas iskuzakuza kahaningu tu hansiap, na’inkasia 107 painsanan hai, Incumin 16 bununsiduh hai, namal’a’amin in tahus sinbung, alangnitu natumantukun in tungan tu “Incumin tu sinbung”, tuza in tu mapasisuhis mas sial tu ispalisbunun, inaiza in tu 12 painsanan hai minlangatlangat muslut tu kauman.
Sa’amu sapdid mas miliskin tu namapasikua?
Mapasisuhis mas sial tu ispalisbununtan hai, madaing a kanang a taihnut, siakai mas Sa’amu sapdid tu is’ang, papia aluskunan a bunun,
hai’iap tu asa tu malisbunun kaaz nidau sadadumas malibunun tu sinbung i, nanii a Sihuan ithal hai naminkamaz mas kai’unian tu hiningudau, panghangsia, kaaz minkaivakaiva mashahadang i, kaaz nituhai’iapun tu auka sapdid mas ana’anak tu halinga? Auka kaaz nitu mingu a sinpalisbunun? Kaaz aunamahdu mais da’unavang tu mus’an a malisbunun a halingan hai?
Aiza tu minpia tu siduh a na’iliskinun: 1.Vaivivaivi tu palihumisan mas sasupah tu kahaningu hai, namapasikua sinka’unis malisbunun tu haningu? 2. Malisbunun, bahlu tu haling mas malisbunu tu patasan hai napikun kaskun ka’uni? 3. Namasikakua kai’unian at, namanatpu a sinkuzakuza? 4. Aiza in “Dailaz kanadaan malisbunun” hai, na’asa tu mapavaz 50% malisbunun a haningu? Aiza tupa asa tu inkasia pinatascia tu kibuu, mapatas tu nasakaskua tu sui a na’iskusia malisbunun at, namasial in kuzakuza. Kaaz aiza masasa tu katmangav masipul tu pi’ia sintungangas malisbunun at, istainadipav in tu malisbunun tu haningu ai!
Inmintai, kaupacia isia Tai’uantan a malibunun kahaningu, supah amin kahaningu isia Tai’uantan, vaivivaivi tu palihumisan hai, saicia imita a alngangausan tu masial iska’unis haningu tu haimansut, malisbunun tu halingatan a satatasan, namahtu ispashal sia nastucin, siakaian hai usaduas Tai’uantan. Panghangsia, mais tupatu saikaskuabis kaidahvianan i? Nadahvian i! 12 painsanan hai kaaz minlangatlangat kas,an daungkav! Panghangsia, mais tupatu saikaskuabis kaidahvianan i? Nanitu dahvian i! Kaaz tastu painsanan hai mal’a’amin in a 16 bununsiduhan mapasisuhis mas sial tu ispalisbunun. ❖
2017.12.原 視 界 IPCF雙 月 刊