Page 66 - toxsvxsvxtx01
P. 66

  o no finacadan a sowal ko sapisafaloco’, malosakalaheci no pipa’oripan to sowal no finacadan  以族語思維思考, 成就全面的族語生態 O sa’ayawho a malalicay ci Kolas singsian, awaay ko tolas ko taha ni niira a nikapot to sapicowad to sowal no Pangcah, caay ka awaay ciira a nikapot. I cawaw no tayal niira to no kitakit haw ri, sarahker saan ciira a nidama a nifalic to pipaini no foksi i kodang to na 35 a micaan, maherek ko kalasingsi i picodadan, nicawaw ciira a pakafana’ i spatay a daykaku to sowal no Pangcah, tahaanini caayho pitolas a mitorenos a mikingkiw to sowal no Pangcah ciira. 初次與朱清義老師聊到,在族語推動這條路上所參與的 範疇,他幾乎都擔任過。除了公部門外,他慶幸自己擔任 教會牧師即席口譯 35 年資深經歷、退休後於四所大學擔 任族語教學,並一直從事族語相關研究。 Na mita’lifay to ciira to adihayay a pades ato rarima, inian ko sapakalaheci niira a misanga’ to sa’ayaway a koftolay a codad i komod no Taywan, o no Pangcah a fana’ a harateng ko sapisorit niira tinian a 《O Laleko^ no Sowal no Pangcah》a codad. Ira to ko no Pangcah a finacadan a citing, nikawrira, awaayho ko tatinakoan to mitiliday to parayrayay to sowal a codad, ‘‘o citing ato sapakafana’ a parayray to sowal a codad, caay ko aawaay a sakatayal a sapakafana’, ikaka ko nika kakalimlaan ko sapakafana’ to rikorto to sapiparayray to sowal.’’ O tada kakalimlaan, caay ko aawa ko matiniay a nisadakan a fa^lohay a codad, inian a nisahecian no cifenekay a nisanga’an a codad, o nitekedan no Pangcah a tamdaw a matatodongay a sapakafana’ to rayray no sowal a codad, ‘‘O no Pangcah a faloco’ ko sapisafaloco’, ta masalaloma’ ko piliyok to fana’ a rayray.’’ O sakasadak ninian a codad, o cecay no kacipinangan to fa^lohay a citay. 他在經歷許多挫折瓶頸後,完成了全臺第一本、由阿美族 族人以族語思維寫出的阿美語語法書《新觀念阿美語語 法 》 。 阿 美 族 有 了 阿 美 語 字 辭 典 , 但 鮮 少 有 族 語 語 法 書 ,「 字 典與語法是學習族語不可或缺的工具書,尤其語法書對 後輩學習使用者來說,是非常重要的。」這本書的誕生極 具意義與重要性,是在學者專家研究撰寫出來的語法書 外,一本由原住民族人 / 使用者自己編寫出的語法書,「我 們必須以族語的思維來思考,這樣的生態與知識系統才 會 全 面。」而 這 本 書 也 象 徵 一 個 劃 時 代 的 里 程 碑。 Ira ko pikidat niira, o picowat to sowal no finacadan i, o piledef, o pisaheci, caayay ka i ‘‘picekiw to pinangan no sowal’’ a cecay, o nipakakafitay to lalinikay niyaan a serangawan, tinako haw i, i salaloma’ no yofayof no ki-king-kay, o airaira aca ko no tato’asan a serangawan, o heci no saway, o fana’ no niyaro’, caay ka lawa i laloma’ ko no finawlan ato no kalas a ’orip. ‘‘‘i kahacecay no finacadan, ira aca ko tatengilan a mato’asay a kalas no niyaro’, masamatira ta talolong pihecep i ‘‘lihoc no sowal no finacadan’’.’’’ O sakasaan tinian haw ri, ‘‘o so’linay o sakadofahay ko fana’ no serangawan no Yin-cu-min, iraay ko no sapi’adop, sapicror, sapisalisin, sapisa^eraw, sakikakaenen..., caayay ka onini a sapilifet a cecay to fana’ ko sapitaneng’’, ano isalaloma’ no sapasifana’ a kakawaw ko kalas, o sakafa^cal no malodmak a ma^min, caay ka o no Payrang a harateng ko piletepan to no rikor to a ‘orip no finacadan. 他提到族語推廣要全面、完善,必須不能僅限於「語言現 象的研究」,而是在於與文化內涵的結合,如:在基金會 中內部應該設置有傳統文化、歷史涵養、部落知識等背景 的族人或耆老在裡面。「每一族都有可諮詢的長輩耆老, 這樣會更直接深入我們的『族語生態』。」因為「原住民 文 化 有 如 此 豐 富 的 知 識 體 系:狩 獵、薪 傳、祭 祀、釀 造、飲 食 ... ,這 不 是 一 次 考 試 就 可 以 全 面 鑑 定 語 言 能 力 的 方 式 。」 更建議將重要的耆老納入教育系統之中,捨棄漢人思維 來規劃族人的未來。   


































































































   64   65   66   67   68